Poniżej prezentujemy scneariusz szkolenia na temat zakładania własnej działalności gospodarczej, możeliwy do wykorzystania w pracy z wędrowniczkami.
*Całość materiałów opracowanych w projekcie Ekonomia jest kobietą pisana jest w formie żeńskiej. Mimo to mogą być one swobodnie używane również w grupach koedukacyjnych. Jeśli masz jakieś przemyślenia na temat tego scenariusza, uważasz, że coś warto byłoby zmienić, ulepszyć, dodać – napisz do nas: [email protected]
Dlaczego warto: Zajęcia poprzez dyskusję na temat zalet i wad prowadzenia własnej działalności gospodarczej oraz zapoznanie uczestniczek z procedurą zakładania własnej firmy pomogą im w podjęciu świadomego wyboru ścieżki swojej kariery zawodowej. Warsztaty pokażą, że warto brać sprawy w swoje ręce i realizować własne pomysły. Dodatkowo specjalny test pomoże uczestniczkom sprawdzić, czy mają predyspozycje do prowadzenia własnej firmy.
Zadania: Jeśli chcesz wziąć udział w propozycji programowej Ekonomia jest kobietą i zdobyć jedną z części plakietki, oprócz przeprowadzenia poniższego warsztatu, wykonaj jedno z poniższych zadań. Zadania mogą być wykonywane całą grupą lub indywidualnie. Możesz też wymyślić swoje własne zadanie związane z tematem warsztatu i wysłać do akceptacji na adres [email protected]
- Przeprowadź analizę pod kątem potrzeb klientów/ek w ramach analizy rynku lokalnego.
- Sprawdź gdzie w pobliżu miejsca zamieszkania znajdują się punkty obsługi przedsiębiorców, w których dokonuje się rejestracji działalności. Uzyskaj w punkcie wszystkie formularze do założenia działalności.
- Udaj się do 2 placówek banku i sprawdź ofertę kont dla małych firm.
- Sprawdź gdzie najbliżej Twojego miejsca zamieszkania są Inkubatory Przedsiębiorczości i jaką konkretnie pomoc oferują.
Autor:
Recenzent:
Zamierzenia:
Po zajęciach/warsztatach/... uczestnik będzie:- znała zalety i wady prowadzenia własnej działalności gospodarczej
- znała proces rejestracji działalności gospodarczej
- umiała przygotować dokumenty/wypełnić formularze niezbędne w czasie zakładania własnej firmy
Realizowane wymagania:
Wymagania z prób realizowane poprzez te zamierzenia:Motyw i zakres tematyczny
Motyw główny:
- Zawody i profesje
Uszczegółowienie:
Ekonomia - moja przyszłość ekonomiczna
Zakres tematyczny:
- Zakładanie firmy
Forma materiału
Typ materiału:
Pełen konspekt zajęć
Informacje organizacyjne
10
15
20
Zaleca się rozbicie zajęć na dwa spotkania.
Wymagania lokalowe, sprzętowe i potrzebne materiały
Miejsce:
pomieszczenie
Warunki:
źródło zasilania prądem
Wymagane materiały:
Flipchart, arkusze papieru A3, markery, papier A4, mazaki, kredki, ołówki, kolorowe karteczki samoprzylepne, komputery/laptopy.
Przebieg
Przywitanie
Wprowadzenie do tematu
Gospodarka rynkowa - to gospodarka, w której zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych jest samoczynnie działający rynek czy też mechanizm rynkowy. Do najważniejszych cech gospodarki rynkowej należą dominacja własności prywatnej i konkurencyjne zasady funkcjonowania rynku, którego głównym mechanizmem jest prawo popytu i podaży. W gospodarce rynkowej występują miliony podmiotów m.in.: gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa wytwarzające towary i świadczące usługi, banki, administracja lokalna i państwowa.
Rynek – to samoczynnie działający mechanizm wpływający na zachowania, w tym decyzje, podmiotów gospodarczych. Te zachowania przesądzają o alokacji - rozmieszczeniu i wykorzystaniu - zasobów gospodarczych.
Popyt - ilość dóbr (towarów, usług), jaką gotowi są zakupić klienci przy danym poziomie ceny.
Podaż - ilość dóbr (towarów, usług) oferowana do sprzedaży przy danym poziomie ceny.
Podmiotem nazywamy osoby, instytucje, przedsiębiorstwa, które podejmują samodzielne decyzje, kierując się własnym interesem, lub realizują powierzone im cele.
Przedsiębiorczość to zespół określonych cech osobowości człowieka, które pozwalają mu aktywnie uczestniczyć w życiu społeczno-gospodarczym (w tym także rodzinnym) oraz czerpać z niego satysfakcję. Człowiek przedsiębiorczy potrafi kreować nowe potrzeby dla siebie i innych, a także zaspokajać je niezależnie od warunków otoczenia. Dzięki zauważaniu i wykorzystywaniu możliwości osiągnięcia wybranych przez siebie celów jest filarem, na którym opiera się gospodarka rynkowa.
Po wyjaśnieniu zagadnień osoba prowadząca Prosi uczestniczki o wypełnienie testu dotyczącego predyspozycji do bycia przedsiębiorcą (Załącznik nr 1). Po wypełnieniu testu prosi uczestniczki o podliczenie zdobytych punktów wedle wskazanego klucza. Następnie odczytuje opisy przypisane do uzyskanych punktacji.
W podsumowaniu osoba prowadząca z pomocą uczestniczek wypisuje na flipcharcie najważniejsze z cech charakteryzujących osoby przedsiębiorcze:
• posiadanie marzeń, wytyczanie sobie ambitnych celów, snucie planów na przyszłość, wizja swego życia, odwaga w działaniu i myśleniu, ciekawość świata, pragnienie poznawania nowych rzeczy,
• energia, zapał, wytrzymałość, zdolność do szybkiej regeneracji sił psychofizycznych,
• wytrwałość i upór w działaniu przez dłuższy czas,
• wiara we własne siły, docenianie własnych umiejętności, pewność siebie,
• zaradność,
• zdolność do podejmowania ryzyka i umiejętność oceny związanych z nim zagrożeń,
• optymizm wynikający z posiadanej wiedzy i znajomości uwarunkowań społeczno-prawnych otoczenia lokalnego, krajowego i międzynarodowego, pozwalający na znajdowanie szans nawet w niesprzyjających warunkach, empatia,
• zdolności organizatorskie.
Pomysł na biznes
- zainteresowania, hobby
- dotychczasowe doświadczenie (na czym się znasz – przygotowanie zawodowe, doświadczenia zdobyte w pracy, działalności społecznej)
i
- zaobserwowane tendencje społeczne
- dostrzegane niedostatki innych firm
- istniejące braki na rynku
- wprowadzone ulgi, udogodnienia
- nowe technologie
Osoba prowadząca dzieli uczestniczki na 4-5 osobowe grupy i prosi by spisały na dużych arkuszach papieru sposoby prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Przedstawicielki grup prezentują wieszając arkusze na flipcharcie. Pomocą dla uczestniczek jest dokument Polska Klasyfikacja Działalności (Załącznik nr 2).
Osoba prowadząca prosi uczestniczki by zastanowiły się, jaką firmę chciałyby założyć.
Badanie rynku
Czynniki te można analizować w ujęciu makro i mikro. Czynniki makro wiążą się z ogólną sytuacją gospodarczą kraju i obejmują uwarunkowania prawne, sytuację polityczną, procesy demograficzne, czynniki technologiczne, prognozy ekonomiczne i panujące na rynku mody. Uwzględniając je uczestniczki wspólnie zastanawiają się, które branże są obecnie dochodowe, stabilne, a które dopiero się rozwijają oraz w co warto inwestować (dyskusja). Osoba prowadząca zapisuje na flipcharcie uwagi uczestniczek i na koniec uzupełnia je oraz podsumowuje.
Na otoczenie makro nie mamy wpływu. Inaczej wygląda kwestia otoczenia mikro, czyli rynku lokalnego. Uczestniczki mają za zadanie przedyskutować w 4-5 osobowych grupach (podział wg regionów, z których pochodzą uczestniczki):
- jaka działalność jest najbardziej opłacalna na terenie, na którym zamierzają inwestować
- na jakie produkty/usługi jest największy popyt
oraz
- przeprowadzić analizę konkurencji
- przeprowadzić analizę pod kątem potrzeb klientów w ramach zadania domowego
Wyniki pracy przedstawicielki grup prezentują na forum. Prowadząca zadaje dodatkowe pytania, majce na celu analizę ewentualnie pominiętych kwestii.
Biznesplan
Biznesplan pełni 2 funkcje:
- zewnętrzną – narzędzie pozyskiwania środków na finansowanie przedsięwzięć od nowych inwestorów lub pożyczkodawców. Biznesplan musi być przygotowany profesjonalnie by stanowić dowód potencjału firmy i wzbudzał zaufanie.
- wewnętrzną – jest planem operacyjnym, przedstawiającym perspektywiczne cele firmy, określającym zadania i środki niezbędne do ich realizacji. Jest przewodnikiem określającym jak ma funkcjonować firma przez następnych kilka lat.
Osoba prowadząca przedstawia elementy biznesplanu:
- streszczenie projektu – zarys projektu, założenia dotyczące przedsięwzięcia
- informacje o firmie – status prawny, forma działalności
- opis przedsięwzięcia – szczegółowy opis planowanej działalności
- rynek – szanse i zagrożenia przedsięwzięcia
- marketing – strategia marketingowa określająca politykę cenową, sposoby dystrybucji, promocji, cechy produktu
- harmonogram - co i kiedy będzie zrealizowane
- zarządzanie – schemat organizacyjny, kwalifikacje kadry
- finansowanie – czy planowany zysk pozwoli na spłatę zobowiązań
- podsumowanie – całościowy, syntetyczny obraz przedsięwzięcia
Prowadząca wskazuje najczęściej popełniane błędy przy tworzeniu biznesplanów:
- błędne wyliczenia
- niedokładna analiza
- brak wystarczających informacji
- prezentowanie nieprawdziwych danych
- nieczytelne tabele i wykresy
Osoba prowadząca prosi uczestniczki o przedstawienie ich pomysłów na działalność w formie graficznej. Następnie uczestniczki krótko omawiają przed grupą planowaną działalność.
Wybór formy działalności
Działalność gospodarczą można prowadzić w formie:
- indywidualnej działalności gospodarczej
- spółki cywilnej
- spółki jawnej
- spółki partnerskiej
- spółki z ograniczona odpowiedzialnością
- spółki akcyjnej
- spółki komandytowej
- spółki komandytowo-akcyjnej
Osoba prowadząca wyjaśnia różnice pomiędzy poszczególnymi formami działalności. Zaznacza, że najprostszą i najtańszą formą jest indywidualna działalność gospodarcza. Pozwala ona poznać zasady, na jakich działa rynek i zdobyć doświadczenie. Atutem są proste metody zarządzania – to właścicielka podejmuje wszystkie decyzje dot. firmy.
Rejestracja działalności
- zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej – druk CEIDG-1
Wniosek CEIDG-1 wraz załącznikami o dokonanie wpisu stanowi jednocześnie wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszenie identyfikacyjne/aktualizacyjne, o którym mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, albo zgłoszenie o kontynuowanie ubezpieczenia społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Zgłoszenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie podlega opłacie.
W większości miast działają punkty obsługi przedsiębiorcy prowadzone przez urzędy miasta, gdzie możesz załatwić prawie wszystkie czynności związane z zakładaniem działalności gospodarczej.
Są tez dostępne, prowadzone przez urzędy miasta, strony elektronicznej obsługi podmiotów gospodarczych.
- Uzyskanie koncesji lub zezwolenia
Niektóre rodzaje działalności wymagają koncesji lub zezwolenia. Organem właściwym do wydania decyzji w sprawie udzielenia koncesji określają przepisy nakładające obowiązek uzyskania koncesji na dany rodzaj działalności.
- Założenie konta w banku
O założeniu konta należy poinformować właściwy urząd skarbowy.
- Urząd Skarbowy
Prywatny numer NIP osoby fizycznej w przypadku prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej staje się numerem firmy. Jeśli do tej pory osoba nie miała numeru NIP składa zgłoszenie identyfikacyjne w ramach wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
W urzędzie skarbowym należy określić:
• w jakiej formie chcemy płacić podatek dochodowy – w formie karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego czy na zasadach ogólnych (księga przychodów i rozchodów)
• czy przedsiębiorca będzie płatnikiem VAT (Załącznik nr 4)
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Działalność należy zgłosić do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Ewentualnych pracowników i osoby współpracujące należy zgłosić do ubezpieczenia w ciągu 7 dni od przyjęcia do pracy/ rozpoczęcia współpracy.
- Państwowy Inspektor Pracy
Jeżeli firma zatrudnia pracowników należy w ciągu 14 dni od rozpoczęcia działalności powiadomić o tym PIP. Zgłoszenie jest bezpłatne.
- Sanepid
W przypadku działalności tj. sklep spożywczy czy gabinet kosmetyczny, odbioru siedziby firmy musi dokonać sanepid. W tym celu należy złożyć wniosek zawierający inwentaryzację z opisem technologicznym i architektoniczne plany pomieszczenia oraz jego dane (powierzchnia, dostęp do wody, ilość okien itp.). Inspektor ma 14 dni na rozpatrzenie wniosku. Potem następuje odbiór lokalu i wydanie decyzji odbioru. Opłata jest uzależniona od czasu trwania oględzin obiektu.
Wsparcie dla małych firm
1. Inkubatory Przedsiębiorczości
Inkubatory są tworzone przez różne instytucje: uniwersytety, organizacje samorządowe, fundacje, różnego typu fundusze (np. venture capital). Zadania poszczególnych inkubatorów różnią się od siebie, ale generalnie oferują one startującym przedsiębiorcom pomoc w wielu obszarach, od skonkretyzowania pomysłu na firmę i stworzenia biznes planu, poprzez rejestrację działalności gospodarczej, doradztwo w sprawach związanych z administrowaniem firmą (np. księgowość), po doradztwo w prowadzeniu biznesu (zdobywanie kontrahentów, marketing, budowanie strategii sprzedaży). Wsparcie udzielane przez akademickie inkubatory przedsiębiorczości (AIP):
- prowadzenie księgowości przez AIP
- brak obowiązku rejestracji firmy w urzędach (osobowość prawną – NIP, REGON, wpis do KRS – udostępnia AIP)
- brak obowiązku opłaty składek ZUS
- możliwość korzystania z biura wraz z wyposażeniem
- szkolenia i doradztwo
- porady prawne
Uczestniczki podzielone na grupy rejestrują on-line wybraną firmę w Inkubatorach Przedsiębiorczości
http://portal.przedsiebiorca.pl
2. Gwarancje dla Młodzieży
Wsparcie przedsiębiorczości ludzi młodych.
Podstawowym narzędziem wspierania przedsiębiorczości osób młodych są dotacje na podjęcie działalności gospodarczej oferowane przez urzędy pracy. Tym niemniej, w ramach poszerzania oferty w zakresie przedsiębiorczości dla młodzieży, w drugiej połowie 2013 r. ruszył pilotażowy program "Pierwszy biznes - Wsparcie w starcie", polegający na udzielaniu pożyczek za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego młodym bezrobotnym na uruchomienie działalności gospodarczej, który będzie obejmował osoby do 29 roku życia. Uczestnicy programu będą mogli również skorzystać z dodatkowej pożyczki przeznaczonej na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego, w tym dla bezrobotnego skierowanego przez powiatowy urząd pracy. W ramach programu zawierane będą umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Program pilotażowy od połowy czerwca 2013 r. jest realizowany w województwach: małopolskim, świętokrzyskim i mazowieckim. Program funkcjonuje w oparciu o środki (21,5 mln zł) pochodzące z prywatyzacji, przeznaczone na finansowanie zadań ministra właściwego do spraw pracy na rzecz przeciwdziałania bezrobociu.
Charakterystyka pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej w ramach programu
"Pierwszy biznes - Wsparcie w starcie":
• Preferencyjne oprocentowanie, ustalane na poziomie 0,25 stopy redyskonta weksli NBP
• Wysokość do 20-krotności przeciętnego wynagrodzenia
• Długi okres spłaty – do 7 lat
• Możliwość uzyskania rocznej karencji w spłacie kapitału
• Brak opłat i prowizji z tytułu udzielenia i obsługi pożyczek
Charakterystyka pożyczki na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego (pożyczka uzupełniająca), w tym bezrobotnego skierowanego przez powiatowy urząd pracy:
• Wartość pożyczki: do 6-krotności przeciętnego wynagrodzenia Oprocentowanie: na poziomie 0,25 stopy redyskonta weksli NBP
• Miesięczne spłaty w terminach wynikających z harmonogramu pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej
• Rozliczenie pożyczki na podstawie opłaconych faktur dotyczących wydatków na utworzenie stanowiska pracy
• Udzielana po pierwszym roku działalności podjętej przez pożyczkobiorcę
• Możliwość umorzenia pozostałej do spłaty kwoty kapitału pożyczki na utworzenie stanowiska pracy, jeśli utworzone stanowisko pracy dla osoby bezrobotnej utrzymane zostało przez minimum 1 rok, a spłaty pożyczki realizowane są zgodnie
W ramach Gwarancji dla młodzieży będą realizowane pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej na zasadach określonych w nowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wdrażane rozwiązania ustawowe przewidują możliwość przekazywania do Banku Gospodarstwa Krajowego, koordynującego realizację udzielania pożyczek, środków Unii Europejskiej w ramach Programu PO WER, po jego zatwierdzeniu przez Komisję Europejską (szacowany wstępnie budżet w ramach PO WER: 50 mln euro, czyli ok. 200 mln zł.). Ponadto na realizację pożyczek dla młodych w 2014 r. ze środków Funduszu Pracy przeznaczona zostanie kwota w wysokości 60 mln zł. W ramach Gwarancji dla młodzieży o pożyczkę na podjęcie działalności gospodarczej będzie mogła ubiegać się bezrobotna młodzież oraz poszukujący pracy absolwenci szkół i uczelni, w wieku 18-29 lat, w okresie 48 miesięcy od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania tytułu zawodowego. Pożyczka może zostać udzielona osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku o udzielenie pożyczki, jak również niezatrudnionym oraz niewykonującym innej pracy zarobkowej. Pożyczka na podjęcie działalności gospodarczej będzie udzielana do wysokości 20-krotnego przeciętnego wynagrodzenia i będzie podlegała oprocentowaniu na zasadach preferencyjnych. Oprocentowanie pożyczki wyniesie, w skali roku, 0,25 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski. Okres spłaty pożyczki będzie wynosił 7 lat, z możliwością skorzystania z 12-miesięcznego okresu karencji w jej spłacie. Wsparcie w formie pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej będzie stanowiło pomoc de minimis i będzie udzielane zgodnie z warunkami dopuszczalności tej pomocy.