Ćwiczenie – każda uczestniczka dostaję tabelkę do wypełnienia (załącznik 2). W każdym polu znajduje się polecenie zaczynające się od słów: znajdź osobę na sali, która.... Wszystkie polecenia związane są z edukacją globalną. Zadaniem uczestniczek jest znalezienie osoby spełniającą dane kryterium i wpisanie jej imienia w odpowiednią rubrykę. Imiona nie mogą się powtarzać (chyba że w grupie jest mniej osób). Odpowiedzi na pytania podsumowujemy na forum, pytanie na temat jeansów zostawiając na koniec. Pozwoli nam ono płynnie przejść do kolejnego punktu.

Prowadząca czyta drogę, jaką przebywają jeansy zanim trafią w nasze ręce (załącznik 3). Zadaniem uczestniczek jest zaznaczanie na mapie świata (załącznik 4) wyczytanych przez prowadzącą miejsc. Podsumowując zastanawiamy się jakie konsekwencje niesie za sobą taka sytuacja (duże nakłady pieniędzy na transport, zanieczyszczenie środowiska, zużycie zasobów np. ropy). Skoro tak duże są konsekwencje, dlaczego ten proces tak wygląda? (bo to wbrew pozorom wciąż jest tańsze niż umiejscowienie całej produkcji np. w Europie, gdzie trzeba płacić pracownikom/czkom określone stawki). Droga jeansów od samego początku (od pola bawełny), aż do końca to średnio 19.000 km. Kontynuując wątek jeansów prosimy uczestniczki, by zgadły ile litrów wody potrzeba jest do wyprodukowania jednej pary jeansów (10.000!).

Wiemy skąd pochodzą jeansy, ile wody trzeba by wyprodukować jedną parę, przyjrzyjmy się więc temu, kto zarabia na naszych jeansach. Dzielimy uczestniczki na kilkuosobowe grupy. Każda grupa otrzymuje pocięty rysunek jeansów, odzwierciedlający procent zarobku na danej parze jeansów (załącznik 5) oraz nazwy zarabiających elementów, np. zysk marki, marża sklepu itd. (załącznik 6). Ich zadaniem jest dopasowanie jednych do drugich.
Odpowiedź:
Marża sklepu – 50%
Zysk marki – 25%
Zysk fabryki – 13%
Transport i podatki – 11%
Pensja szwacza/szwaczki – 1%
Podsumowując pytamy o przyczyny i konsekwencje takiego stanu rzeczy oraz rozmawiamy chwilę o tym – czy to jest sprawiedliwe?
Możemy również skorzystać z kolejnych slajdów w prezentacji, by pokazać, że taki podział zysków nie dotyczy jedynie jeansów (w prezentacji znajduje się przykład koszulki oraz banana). Warto powiedzieć również dwa słowa o warunkach pracy w fabrykach (brak przestrzegania podstawowych zasad bezpieczeństwa, wyzysk pracowników/czek – dobrym przykładem będzie powołanie się na tragedię w Rana Plaza w Bangladeszu o której było głośno w Polsce w związku z tym, że w ruinach znaleziono metki Croppa, czyli polskiej firmy).

Podsumowując pierwszą część zajęć prezentujemy film Historia rzeczy, który w zwięzłej i przystępnej formie przedstawia jak wygląda proces produkcji, użycia i utylizacji rzeczy:
https://www.youtube.com/watch?v=_gu6SlJxTn8 (film z polskim dubbingiem). W filmie zawartych jest bardzo dużo informacji, dlatego warto go podsumować pytając uczestniczki, co najbardziej utkwiło im w pamięci i dlaczego.

Zadaniem uczestniczek jest zebranie jak największej ilości monet rozrzuconych w sali, przy czym część z nich od samego początku dysponuje kilkoma monetami, inne mają nałożone na dłonie skarpety, jeszcze inne mogą zacząć zbierać monety dopiero po upływie 10 sekund (każda uczestniczka przed rozpoczęciem ćwiczenia losuje jedną karteczkę z poleceniem i wykonuje je – załącznik 7). Następnie dzielimy uczestniczki wedle zdobytych przez nie monet na trzy grupy. Grupa, która zebrała najwięcej monet jest grupą najbogatszą, która może zaspokoić w życiu zarówno swoje potrzeby, jak i zachcianki. Grupa druga to grupa, która ma wystarczającą ilość pieniędzy, by zaspokoić swoje najbardziej podstawowe potrzeby (jedzenie, dach nad głową, lekarz/ka), ale nie starcza jej na wiele więcej. Grupa, w której są osoby z najmniejszą ilością monet to grupa poniżej granicy ubóstwa, nie stać ich nawet na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Każda grupa wypracowuje plan sprawiedliwego podziału monet (majątku) w celu zmniejszenia istniejącego podziału na różne kategorie władzy i bogactwa. Następnie każdy z planów zostaje przegłosowany na forum, przy czym każda osoba z grupy najbogatszej ma 5 głosów, z grupy średniej 2 głosy i z grupy najbiedniejszej 0,5 głosu. Po zagłosowaniu kończymy ćwiczenie i przystępujemy do szczegółowego omówienia. Ćwiczenie wzbudzi zapewne wiele różnych emocji, pozwólmy więc na początek wypowiedzieć się uczestniczkom co czują i dlaczego. Spytajmy je o czym właściwie było to ćwiczenie i jakie ma ono znaczenie z punktu widzenia tematu naszych zajęć?
Elementy, na które trzeba zwrócić uwagę w podsumowaniu:
- jak czuły się osoby w poszczególnych grupach, dlaczego? (mogą pojawić się silne emocje, zwróć na to szczególną uwagę)
- jak to ćwiczenie odnosi się do realnej sytuacji w świecie?
- co symbolizowały w ćwiczeniu początkowe polecenia (weź 5 monet, załóż skarpetki, itd.)
- w której grupie (najbogatszej, średniej, najbiedniejszej) jest Polska?
Ostatnie pytanie będzie punktem wyjścia do kolejnych slajdów w prezentacji. Polska należy do krajów najbogatszych biorąc pod uwagę cały świat, a każda z osób na sali należy do grona 7% najbogatszych ludzi świata – ma co jeść, gdzie mieszkać, ma dostęp do edukacji. Kilka faktów, które mogą zainteresować uczestniczki znajduje się również w prezentacji.

W kilkuosobowych grupach (innych niż w poprzednim ćwiczeniu, by nie zachować powstałego podziału) uczestniczki wymyślają jak najwięcej rzeczy, które każda z nich może zrobić w kwestii problemów omawianych na warsztacie. Podsumowujemy wyniki grup oraz prezentujemy treści z prezentacji, podpowiadając te rozwiązania, które nie przyszły uczestniczkom do głowy. W tym też momencie wskazujemy im źródła, z których mogą czerpać więcej wiadomości i inspiracji, także do prowadzenia własnych zajęć (e-globalna.edu.pl, ekonsument.pl, pah.org.pl, teg.edu.pl, ekonomiajestkobieta.zhp.pl).

Jeśli starczy czasu podsumowujemy zajęcia 7-minutowym filmem o rozwiązaniach, pokazując uczestniczkom, że trzeba i można zmieniać rzeczywistość: https://www.youtube.com/watch?v=foEDGnkI8-8. Film jest po angielsku, można jednak na youtubie znaleźć do niego polskie napisy.