*Całość materiałów opracowanych w projekcie Ekonomia jest kobietą pisana jest w formie żeńskiej. Mimo to mogą być one swobodnie używane również w grupach koedukacyjnych. Jeśli masz jakieś przemyślenia na temat tego scenariusza, uważasz, że coś warto byłoby zmienić, ulepszyć, dodać – napisz do nas: [email protected]
Dlaczego warto: W dobie konsumpcjonizmu większość z nas kupuje bez żadnej refleksji nad tym skąd biorą się nasze produkty i jak nasze wybory konsumenckie wpływają na ludzi na całym świecie. Podczas zaproponowanych zajęć uczestniczki dowiedzą się więcej o pochodzeniu produktów, konsekwencji jakie niosą za sobą niskie ceny produktów oraz sposobach na zmienienie swoich nawyków konsumenckich na bardziej odpowiedzialne.
Zadania: Jeśli chcesz wziąć udział w propozycji programowej Ekonomia jest kobietą i zdobyć jedną z części plakietki, oprócz przeprowadzenia poniższego warsztatu, wykonaj jedno z poniższych zadań. Zadania mogą być wykonywane całą grupą lub indywidualnie. Możesz też wymyślić swoje własne zadanie związane z tematem warsztatu i wysłać do akceptacji na adres [email protected]
- Sprawdź gdzie w Twojej okolicy można kupić produkty ze Sprawiedliwego Handlu. Przygotuj mapę takich miejsc.
- Przygotowując biwak/wycieczkę lub poczęstunek dla znajomych zwróć uwagę czy kupowane przez Ciebie produkty są fair trade. Przygotuj posiłek korzystając tylko z takich produktów.
- Sprawdź gdzie i w jakich warunkach produkowana jest wybrana rzecz (np. czekolada lub kawa). Przedstaw wyniki swojej pracy znajomym.
- Zorganizuj razem ze znajomymi happening na temat odpowiedzialnej konsumpcji, mający na celu rozpowszechnianie wiedzy, którą zdobyłaś na zajęciach.
- Obejrzyj film Historia rzeczy (storyofstuff.com, youtube.pl). Opowiedz o nim znajomym lub zaprezentuj go na zbiórce/lekcji. Co najbardziej utkwiło Ci w pamięci?
- Sporządź dekalog odpowiedzialnej konsumentki.
- Przez tydzień zapisuj wszystkie zakupione rzeczy. Następnie podziel je na potrzeby i pragnienia.
Autor:
hm. Anna Książek
Chorągiew Łódzka, Hufiec Łódź Widzew
Recenzent:
hm. Agata Erhardt-Wojciechowska, ZOKK
Chorągiew Stołeczna, Hufiec Pruszków
Zamierzenia:
Po zajęciach/warsztatach/... uczestnik będzie:- Wiedziała czym się różni pragnienie od potrzeby.
- Wiedziała jaką drogę przebywają produkty zanim trafią w ręce konsumentów/ek (na przykładzie pary jeansów).
- Wiedziała jak rozkłada się procentowy zysk z zakupionych przez nas produktów na poszczególnych elementach łańcucha dostaw.
- Znała argumenty za i przeciw niskim cenom produktów.
- Wiedziała co to znaczy kupować odpowiedzialnie i jak ona sama może zmienić swoje nawyki konsumenckie na bardziej odpowiedzialne.
- Wiedziała czym jest Sprawiedliwy Handel.
- Zmotywowana do zmiany swoich nawyków konsumenckich.
Realizowane wymagania:
Wymagania z prób realizowane poprzez te zamierzenia:Motyw i zakres tematyczny
Motyw główny:
- Inne
Uszczegółowienie:
Ekonomia - świadoma konsumpcja
Zakres tematyczny:
- Odpowiedzialne zakupy
Forma materiału
Typ materiału:
Pełen konspekt zajęć
Informacje organizacyjne
min
6
6
opt
16
16
maks
20
20
90 min.
Prowadzących: 1
Uwagi:
Wymagania lokalowe, sprzętowe i potrzebne materiały
Miejsce:
pomieszczenie
Warunki:
dostęp do prądu
Wymagane materiały:
Wydrukowane załączniki, flipchart (dwa arkusze), papier (najlepiej z odzysku), długopisy, markery, jeansy, komputer, głośniki, rzutnik.
Przebieg
1
15 min.
Rzeczy, których potrzebuję
Poproś uczestniczki, aby zamknęły oczy, zrelaksowały się i przypomniały sobie sytuację, w której bardzo czegoś potrzebowały, ale nie mogły tego dostać. Co to było? Co zrobiłaś żeby to dostać? Jakie przeszkody doprowadziły do tego, że nie dostałaś tej rzeczy? Jak się wtedy czułaś? Po chwili poproś uczestniczki, by gdy będą gotowe otworzyły oczy. Podziel je na pary i poproś żeby podzieliły się swoimi wyobrażeniami. Następnie wróć do pracy w całej grupie i poproś uczestniczki o wymienienie rzeczy, których ta sytuacja dotyczyła. Odpowiedzi spisz na flipcharcie.
Na koniec zapytaj uczestniczki – czym różni się pragnienie od potrzeby? (potrzeba jest czymś niezbędnym do życia np. jedzenie, dach nad głową, woda). Czy wyobrażone przez uczestniczki rzeczy, spisane na flipcharcie to potrzeby czy pragnienia (w większości będą to pragnienia, mimo że polecenie brzmiało „wyobraź sobie sytuację, w której bardzo czegoś potrzebowałaś”). Dlaczego tak się stało? (bo większość z nas, prawdopodobnie wszystkie, ma na co dzień zapewnione wszystkie potrzeby, nie koncentruje się więc już na nich).
Na koniec zapytaj uczestniczki – czym różni się pragnienie od potrzeby? (potrzeba jest czymś niezbędnym do życia np. jedzenie, dach nad głową, woda). Czy wyobrażone przez uczestniczki rzeczy, spisane na flipcharcie to potrzeby czy pragnienia (w większości będą to pragnienia, mimo że polecenie brzmiało „wyobraź sobie sytuację, w której bardzo czegoś potrzebowałaś”). Dlaczego tak się stało? (bo większość z nas, prawdopodobnie wszystkie, ma na co dzień zapewnione wszystkie potrzeby, nie koncentruje się więc już na nich).
2
10 min.
Skąd biorą się moje jeansy?
Prowadząca pokazuje uczestniczkom przyniesione na spotkanie jeansy i pyta skąd one pochodzą. Najprawdopodobniej dziewczyny nie będą tego wiedziały, lub powiedzą że ze sklepu. Prowadząca mówi, że zanim jeansy trafią do nas, muszą przejść przez kilka krajów, czy potrafią zgadnąć ile? Zapisujemy odpowiedzi dziewczyn. Następnie każda grupa otrzymuje opis drogi jeansów (załącznik 1) oraz wydrukowaną mapę świata (załącznik 2). Ich zadaniem jest zaznaczenie na mapie świata drogi, którą przechodzą jeansy od samego początku na polu bawełny aż do końca podczas ponownego ich użycia w krajach afrykańskich. Podsumowując grupy prezentują swoje mapy, wspólnie liczymy ile to w sumie krajów, porównujemy z liczbami podanymi na początku ćwiczenia, a następnie zastanawiamy się jakie konsekwencje dla świata i środowiska ma taki sposób produkcji? (długi transport – zanieczyszczenie środowiska, zużycie zasobów).
3
10 min.
Podział procentowy
Wiemy już skąd biorą się jeansy, teraz czas dowiedzieć się kto zarabia na ich produkcji. Każda grupa otrzymuje pociętą na kawałki papierową parę jeansów z wypisanymi procentami (załącznik 3) oraz elementy, które wchodzą w skład podziału pieniędzy, które płacimy za dane jeansy (załącznik 4). Zadaniem grup jest dopasowanie jednych do drugich. Omawiając pytamy uczestniczki skąd ich zdaniem bierze się taka różnica. Czy jest ona sprawiedliwa? Podsumowując możemy pokazać grupie slajdy lub rysunki z analogicznym podziałem koszulki lub/i banana (załącznik 5).
Odpowiedzi:
50% - sprzedaż/marża firmy
25% - zysk marki
13% - koszt materiału oraz zysk fabryki
11% - transport i podatki
1% - szwacze/szwaczki
Odpowiedzi:
50% - sprzedaż/marża firmy
25% - zysk marki
13% - koszt materiału oraz zysk fabryki
11% - transport i podatki
1% - szwacze/szwaczki
4
30 min.
Za czy przeciw niskim cenom?
Podziel uczestniczki na dwie grupy. Narzuć każdej grupie jeden z punktów widzenia: jestem ZA niskimi cenami (np. ubrań), jestem PRZECIW niskim cenom. Daj grupom 10 minut na przedyskutowanie stanowiska i wypisanie argumentów (przykłady argumentów w załączniku 6). Następnie przystępujemy do dyskusji. Zaczyna grupa, która jest za niskimi cenami, ma 2 minuty na przedstawienie swoich argumentów. Później kontynuuje grupa przeciw niskim cenom prezentując swoje argumenty i odnosząc się do argumentów przeciwniczek. Później znów wracamy do grupy za niskimi cenami, która ma jeszcze minutę na ustosunkowanie się do tematu i usłyszanych argumentów. Podobnie minutę będzie miała grupa przeciw. Następnie podsumowujemy dyskusję prosząc uczestniczki o podzielenie się ich rzeczywistą opinią. Zwracamy uwagę na pochodzenie niskich cen i ogromne koszty społeczne i środowiskowe, które się z nimi wiążą. Czy uczestniczki byłyby w stanie zapłacić więcej wiedząc, że pracownicy i pracownice dostają godziwe wynagrodzenie za swoją pracę i pracują w bezpiecznych warunkach? Zaprezentuj uczestniczkom znak Sprawiedliwego Handlu (załącznik 7), powiedz o tym, że produkty oznaczone takim znakiem zakładają większe pensje dla pracowników/pracownic i lepsze warunki pracy, w związku z tym czasem płacimy za nie więcej niż za zwykłe produkty.
5
10 min.
Co jeszcze mogę zrobić?
Czy jest coś jeszcze, oprócz kupowania produktów ze sprawiedliwego handlu, co mogę zrobić? Podziel uczestniczki na kilkuosobowe grupy i poproś o 5 minutową burzę mózgów. Następnie prezentujemy pomysły na forum. Prowadząca uzupełnia, jeśli czegoś zabrakło (np. kupować mniej, wymieniać się rzeczami zamiast kupować nowe, pytać o pochodzenie produktów w sklepach, kupować sprawdzone marki, rozmawiać z osobami z mojego otoczenia na temat odpowiedzialnej konsumpcji, zastanawiać się przed zakupem na ile jest on potrzebą na ile pragnieniem/zachcianką, tworzyć własnoręczne prezenty, itd.)
6
15 min.
Historia rozwiązań
Podsumowujemy zajęcia 9-minutowym filmem o rozwiązaniach, pokazując uczestniczkom, że trzeba i można zmieniać rzeczywistość: https://www.youtube.com/watch?v=foEDGnkI8-8. Po projekcji pytamy co utkwiło uczestniczkom najbardziej w pamięci.
Ściągnij plik załącznika